Trivos maakt van volleybal een plek waar iedereen zich thuis voelt

Paul en Leanne zetten zich actief in om een veilige en prettige sportomgeving te creëren. Hun aanpak gaat verder dan reactief handelen bij incidenten; ze werken proactief aan bewustwording, gedragsafspraken en open communicatie. “Veel verenigingen zien een vertrouwenscontactpersoon als iemand die pas in actie komt bij een incident. Wij kijken daar anders naar,” vertelt Paul van der Wens. “We willen niet alleen een vangnet zijn, maar juist voorkomen dat er problemen ontstaan. Dat begint bij bewustwording en een cultuur waarin iedereen zich veilig en welkom voelt.”

Van beleid naar praktijk
Een belangrijke pijler binnen Trivos is zichtbaarheid. Daarom stellen Leanne en Paul zich elk jaar opnieuw voor aan alle teams, tijdens een vast fotomoment aan het begin van het seizoen. “We willen dat iedereen weet wie we zijn en waarvoor ze bij ons terechtkunnen,” zegt Leanne Vermaat. “Voor sommige spelers is dat misschien pas relevant op het moment dat er iets speelt, maar als we onszelf jaarlijks laten zien, verlagen we de drempel.”

Binnen de club draait het niet alleen om incidenten voorkomen, maar ook om duidelijke gedragsafspraken. “Op onze website heeft elk team een eigen pagina, waarop hun teamafspraken staan,” vertelt Leanne. “Het gaat niet om volleybalgerelateerde afspraken, maar hoe je met elkaar omgaat. Teams bepalen die afspraken zelf en we merken dat dat enorm helpt om een positieve sfeer te behouden. In het begin werd er soms lacherig over gedaan, vooral bij de senioren, maar inmiddels nemen de teams het serieus. Het is niet alleen een afspraak op papier, het zorgt voor een groepsgevoel.”

Bij de aanpak hoort ook het begeleiden van trainers en coaches. Regelmatig worden er bewustwordingssessies georganiseerd waarin situaties uit de praktijk worden besproken. Paul: “Veel trainers realiseren zich niet altijd dat bepaalde gewoontes, zoals een-op-een gesprekken in de kleedkamer, onbedoeld ongemakkelijk kunnen zijn. We helpen hen nadenken over hun rol en hoe ze een veilige sfeer binnen hun team kunnen waarborgen.”

Ook in de bestuursvergaderingen en ledenbijeenkomsten staat sociale veiligheid regelmatig op de agenda. “Tijdens de jaarlijkse ledenvergadering betrekken we de hele club door middel van stellingen of korte discussies,” vertelt Paul. “We merken dat dit helpt om bewustwording te vergroten en leden na te laten denken over hun rol in het creëren van een veilige sportomgeving.” Daarnaast schuiven Leanne en Paul regelmatig aan bij bestuursvergaderingen om te bespreken welke ontwikkelingen er zijn en hoe sociale veiligheid nog beter in het beleid verankerd kan worden.

Praktische aanpak met het ‘Ren je Rot’-spel
Voor de jongste leden gebruikt Trivos een speelse manier om sociale veiligheid bespreekbaar te maken: het ‘Ren je Rot’-spel. “Het is een soort quiz waarin kinderen moeten rennen naar een vak met ‘ja’ of ‘nee’ als antwoord,” legt Paul uit. “Stellingen gaan over dingen als ‘Mag je je telefoon gebruiken in de kleedkamer?’ of ‘Wat doe je als iemand iets vervelends zegt?’. Het doel is niet om goed of fout aan te wijzen, maar om kinderen te laten nadenken en het gesprek op gang te brengen.”

Dat dit effect heeft, merkt Leanne aan de reacties van ouders. “Soms vertellen ze dat hun kinderen er thuis over doorpraten. En als een trainer ons een jaar later vraagt: ‘Komen jullie het spel dit seizoen weer doen?’, dan weet je dat het impact heeft en blijft hangen.”

Wat levert deze aanpak op
De inzet van Leanne en Paul werpt zichtbaar zijn vruchten af. Een andere succesfactor is het ledenonderzoek dat Trivos regelmatig uitvoert. “We zien dat veel leden zich veilig voelen binnen de club,” vertelt Paul. “Maar we ontdekten ook dat sommige spelers ons nog niet kenden, ondanks dat we ons jaarlijks voorstellen. Dat gaf ons waardevolle inzichten. Daardoor konden we onze aanpak verbeteren.”

Ook trainers waarderen de ondersteuning. “We hebben gezien dat een positieve coachingsstijl echt verschil maakt,” zegt Paul. “Daarom stimuleren we onze trainers om niet alleen te corrigeren, maar vooral om spelers te motiveren en te betrekken. Volleybal is een teamsport en iedereen moet zich onderdeel van het team voelen.”

Trivos werkt nauw samen met andere volleybalverenigingen en vertrouwenscontactpersonen in de regio. “Het is waardevol om met andere clubs te sparren over dit onderwerp,” zegt Leanne. “We delen ervaringen en bespreken casussen, zodat we van elkaar kunnen leren. Sociale veiligheid is niet iets wat je als club alleen hoeft te doen. Door samen op te trekken, versterken we elkaar.”

Verder dan Trivos
Een belangrijk gespreksonderwerp is hoever de verantwoordelijkheid van de vertrouwenscontactpersonen reikt. Soms gebeuren er dingen buiten de eigen sporthal of tussen teams onderling. Hierover hebben ze duidelijke richtlijnen. “We gaan niet als politieagent optreden, maar als er signalen zijn van grensoverschrijdend gedrag, nemen we contact op met de vertrouwenscontactpersoon van de andere vereniging,” legt Paul uit. “Dan zeggen we: ‘Dit is hoe ons team het heeft ervaren. Kunnen jullie dit bespreken en kijken hoe het daar is overgekomen?’. We proberen het vooral bespreekbaar te maken.”

Trivos hanteert daarnaast een strikt beleid rondom het aanvragen van een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) voor trainers, bestuursleden en andere begeleiders. “Wij vinden dat dit vanzelfsprekend moet zijn in een veilige sportomgeving,” zegt Paul. “Daarnaast hebben we een gedragscode opgesteld waarin staat hoe we binnen de club met elkaar omgaan. Dit is een leidraad voor spelers, trainers en ouders, zodat voor iedereen duidelijk is wat we onder sociale veiligheid verstaan.”

Een cultuur van sociale veiligheid
“Het mooiste compliment dat we krijgen, is als spelers zeggen dat ze zich veilig voelen in onze vereniging,” zegt Paul. “Daar doen we het voor. Sociale veiligheid is geen losstaand beleid, het moet onderdeel zijn van je hele clubcultuur.” Met hun aanpak laat Trivos zien hoe een vereniging verder kan gaan dan de basis en sociale veiligheid écht kan integreren. Een inspirerend voorbeeld voor andere volleybalclubs.

Foto's: Rob Jansen e.a.

Het Jeugdjournaal is onlangs bij Volleybalvereniging Trivos langs geweest. Zie hieronder hoe Trivos omgaat met mobiele telefoons in de kleedkamer en toegang tot de kleedkamers tijdens het douchen.