Onderzoeksresultaten Genderbeleid in Volleybalcompetities

Hoe is de regelgeving nu? Wat vinden verenigingen hiervan? Moet het beleid versoepeld of aangescherpt worden? Wat zijn de perspectieven vanuit de literatuur, andere sporten en andere landen? In dit onderzoek is de huidige regelgeving uitgebreid geanalyseerd vanuit de perspectieven van eerlijkheid, veiligheid en inclusiviteit, met als doel het bevorderen van zoveel mogelijk spelplezier voor iedereen. 

Met behulp van literatuuronderzoek, interviews en een enquête zijn adviezen gegeven voor aanpassingen van het huidige beleid vanaf seizoen 2025-2026. We zijn blij met en dankbaar voor de grote respons: 275 enquêtes afkomstig van 240 verschillende verenigingen, wat neerkomt op 25% van het totaal aantal verenigingen in Nederland. Deze respons is bovendien mooi verdeeld over de vier regio’s en omvat zowel grote als kleinere verenigingen.

Adviezen

Advies 1: Introduceer in alle regio’s een mixcompetitie voor jeugd
Het eerste advies is om de mogelijkheden voor een mixcategorie A, B en C te verkennen naast de jongens- en meidencategorie, in lijn met regio Noord. Hierbij zijn de volgende aandachtspunten genoemd:

• Zorg ervoor dat er volwaardige competities blijven of ontstaan, met aandacht voor speelniveau en reisafstanden.
• Stop met de huidige jeugddispensatie voor jongens in meidenteams zodra een mixcategorie is ingevoerd. Teams met gemengde samenstelling schrijven zich dan in bij de mixcategorie.
• Overweeg aanvullende regels voor teamsamenstelling vanuit fysiologisch perspectief vanaf categorie B, rekening houdend met de feedback uit regio Noord dat hier momenteel geen directe behoefte aan is.
• Zorg voor een uniform aanbod en beleid in alle regio's.

Advies 2: Onderzoek hoe mannelijke sporters staan t.o.v. het meespelen van dames in de herencompetitie vanaf 2e divisie en hoger (m.u.v. de Eredivisie)
Dames mogen tot en met de derde divisie deelnemen aan de herencompetitie. Voor deelname van dames in hogere divisies (met uitzondering van de Eredivisie vanwege internationale regels) is nader onderzoek nodig. De zorgen die door verenigingen binnen het huidige onderzoek zijn geuit richten zich met name op de fysieke veiligheid voor de dames. Daarbij wordt de suggesties gedaan de keuze aan de dames zelf te laten, met de verwachting dat er beperkt gebruik van zal worden gemaakt. Voordat een besluit wordt genomen, is het belangrijk om de mening van mannelijke sporters te peilen over de deelname van dames in herencompetities vanaf de 2e divisie en hoger.

Advies 3: Houd het beleid in stand dat heren niet mogen deelnemen aan de damescompetitie
Momenteel mogen heren niet deelnemen aan de damescompetitie. Dit beleid heeft geen aanpassing nodig. Uit het onderzoek blijkt dat deelname van heren aan de damescompetitie niet realistisch is vanwege het benodigde maatwerk (bv. specifieke regels) en de geringe behoefte daaraan.

Advies 4:  Verlaag in de recreanten mix competitie het minimum aantal vrouwen op het veld van 3 naar 2
Uit de enquête bleek grote tevredenheid over de gemengde recreantencompetitie. Echter, veel respondenten zouden graag een aanpassing willen zien in het minimum aantal vrouwen in het veld, wat momenteel drie is. Een verlaging naar minimaal twee dames in het veld zou de drempel tot deelname kunnen verlagen en meer wedstrijden mogelijk maken. Daarom wordt aanbevolen deze aanpassing te bespreken met de vrijwilligers van de recreantencompetitie en, bij afwezigheid van zwaarwegende zorgen of bezwaren, door te voeren.

Vervolg

De komende periode gaat de afdeling Competitie van Nevobo aan de slag met de verdere uitwerking en opvolging van deze adviezen. Het streven is om in oktober zoveel mogelijk concrete beleidsvoorstellen te hebben. Deze voorstellen kunnen dan in november en december tijdens regionale symposia en bijeenkomsten met clubs worden besproken en getoetst op zwaarwegende zorgen of bezwaren.

Tot slot

Belangrijk om te benoemen is dat dit onderzoek zich niet heeft gericht op het beleid in relatie tot gender- en seksediverse personen. Voor dit beleid volgt Nevobo de handreiking gender- en sekse diverse personen zoals opgesteld door NOC*NSF (lees hier meer). Wel dient de uitleg over dit beleid op nevobo.nl en in onze reglementen tekstueel te worden herzien. Dit wordt meegenomen zodra de reglementen naar aanleiding van dit onderzoek worden herzien.

Raadpleeg het volledige onderzoek 'Genderbeleid in Volleybalcompetities' en de publieksversie van het onderzoek hieronder.