“Kinderen zijn er heel simpel in”
Next Volley Dordrecht denkt in oplossingen voor genderdiverse Benyamin - Bij Next Volley Dordrecht klopte een actief volleybal-lid vorig seizoen aan met de boodschap dat hij voortaan niet meer als meisje, maar als jongen door het leven wilde gaan. Samen met de nu 12-jarige Benyamin loopt de club tegen wat regels aan die het niet altijd makkelijk maken. Alle betrokkenen staan er echter met dezelfde positieve houding in waardoor Benyamin in de sport kan zijn wie hij wil.
“Hij wist helemaal niet wat er aan de hand was, waarom hij zich niet echt gelukkig voelde”, vertelt Joyce Mulder, de moeder van Benyamin. “Wij voeden onze kinderen vrij op, maar toch is het nog moeilijk om er over te praten. Uiteindelijk heeft hij het toch verteld en ook vrij snel zelf een nieuwe naam verzonnen. Dat maakte Benyamin zo opgelucht en gelukkig. Iedereen in ons gezin accepteert het. Je hebt alleen ook met een buitenwereld te maken die erop reageert en wat je zeker Benyamin, die er zo gevoelig voor is, wilt besparen. We hebben het dan ook aan hem overgelaten om het met anderen te delen. We hebben gezegd ‘we gaan het gewoon samen ontdekken’. Zo ook met familie en vrienden die we hebben gevraagd ‘ga je mee op de reis? Zo niet, dan gaan wij verder’. Tot nu toe komen er alleen positieve reacties op. Het komt niet uit kinderen om gek te reageren. Door meer openbaarheid voelen hopelijk meer mensen zich vrij om het te delen met de rest.”
Benyamin ging vorig seizoen naar een van de trainers en vertelde wat er aan de hand was. “Hij vertelde dat hij voortaan Benyamin genoemd wilde worden en dat hij bij zijn meisjesteam wilde blijven volleyballen”, vertelt Sonja Dusseldorp (CMV-coördinator bij de club). “Het overviel ons op dat moment, maar we hebben het op dezelfde manier in het team geïntroduceerd. Zijn teamgenoten hebben daar heel makkelijk op gereageerd en het meteen geaccepteerd. Geen enkel kind reageerde raar.” Dat kan Joyce beamen: “Voor Benyamin was het belangrijk om bij zijn vrienden te kunnen blijven. Kinderen zijn er heel simpel in: de ene dag ben je dit en de andere dag dat, oké prima. Sonja had heel netjes een meeting belegd waarbij Benyamin zelf aangaf dat als er vragen waren hij die wel wilde beantwoorden. Ik vond dat superstoer van hem, maar er waren helemaal geen vragen.”
“We merken dat Benyamin nog met heel veel plezier volleybalt”, zegt Sonja. “Tegenstanders reageren ook nooit raar. Op deze leeftijd is het volleybal ook nog gemengd. Volleybal is een redelijk flexibele sport. We hebben het als heel positief ervaren hoe mensen communiceren, luisteren, praten en niet te snel een label opplakken.” De meeste weerstand werd nog ondervonden door de regels die in het volleybal gelden vanaf het moment dat Benyamin bij de C-jeugd gaat spelen*. “We wilden Benyamin als jongen inschrijven bij de meisjescompetitie”, legt voorzitter Martijn Michielse uit. “Maar hoe flexibel het team er zelf ook in is, dat ging niet. We hebben het team alsnog bij elkaar kunnen houden door de meiden samen met Benyamin in de jongenscompetitie in te schrijven. Zowel de meiden als hun ouders stemden hier allemaal mee in. Het is dus opgelost, maar je vraagt je wel af waarom er geen genderneutraal label mogelijk is, zoals bij een paspoort.”
“Er bestaan veel misverstanden over”, aldus Joyce. Het is daarom goed voor zowel andere clubs, de bond als alle sporters om te weten hoe het traject in elkaar steekt. In Nederland is het tot het 18e jaar niet toegestaan om fysieke veranderingen in gang te zetten, bijvoorbeeld door hormonen of andere ingrepen. Dat gebeurt niet, hoe graag kinderen dat zelf misschien ook willen. Biologisch gezien blijft Benyamin tot die tijd zeker nog een meisje. De regels zijn zeker voor die leeftijdsgroep dan ook puur een administratieve handeling. Na de 18 is er wat mij betreft een verschil tussen de recreatieve sport en de topsport. Er kan dan voordeel ontstaan door stofjes in je lichaam die leiden tot een betere sportprestatie. Maar het zou jammer zijn als mensen daarom stoppen met sporten. Er is al met al heel veel onwetendheid, daarom zeggen we ook: ‘heb je een vraag, stel hem dan gewoon’. In veel gevallen weten wij het antwoord zelf ook nog niet, maar dan kunnen we samen tot een oplossing of antwoord komen.”
“Hoe de club in alles staat is in één woord geweldig”, vervolgt ze. “Ze laten het helemaal over aan Benyamin wat hij wil. Denken in oplossingen en niet in wat niet kan. Ik vind het echt een voorbeeld voor andere verenigingen. Dat je jezelf mag zijn. Het bieden van een fijne en veilige omgeving moet nummer één zijn. Hoe je het vervolgens inregelt is aan de bond en de club zelf. Ik hoop dat er wordt nagedacht over hoe kinderen worden aangesproken. Je kunt nog zoveel richtlijnen hebben, maar denk daar gewoon over na. Er worden allerlei stigma’s in stand gehouden die ook zijn weerslag hebben op trainers, ouders en coaches. Meisjes zijn slim, jongens zijn sterk. Creëer een veilige omgeving waarin iedereen zichzelf mag zijn. Dat is wat mij betreft de ideale wereld.”
*Update competitie seizoen 2023-2024
Nevobo vindt het belangrijk dat iedereen zichzelf kan zijn. Daarom is in overleg met Benyamin, zijn team en Next Volley Dordrecht besloten dat het team van Benyamin komend seizoen in actie komt in de meisjes C competitie, in lijn met de speelvoorkeur van Benyamin en het team. Daarmee volgen we de dispensatieregels op basis van de recent uitgekomen vernieuwde ‘Handreiking gender- en seksediverse personen’.
De richtlijn die Nevobo volgt voor keuze voor een team of klasse bij gender- en seksediverse personen is als volgt:
‘Wanneer iemand start of al gestart is met een transitie of zich niet thuis voelt in het huidige team, kan het zijn dat de sporter naar een ander team wil overstappen. Als dit het geval is, ga dan altijd in overleg met de sporter. Naar welk team zou diegene willen? De sporter, trainer-coach, de technische commissie van de club en eventueel de ouder(s)/ verzorger(s) kunnen in overleg besluiten in welk team de sporter bij voorkeur uitkomt.
Houd tijdens het proces van een teamkeuze rekening met:
- De selectiecriteria voor de keuze van een team, namelijk leeftijd, geslacht, niveau en de persoonlijke situatie;
- Het recht op zelfidentificatie en de fysieke en emotionele veiligheid van de sporter;
- Mogelijkheden voor dispensatie bij de bond;
- Een flexibele opstelling, in die zin dat de keuze voor een team niet bindend is.
Omstandigheden, persoonlijke voorkeuren of de situatie van de sporter kunnen in de loop van de tijd veranderen. Een voorbeeld daarvan is de af- of opbouw van spieren, waardoor een eerder gekozen team niet meer passend is. Of wanneer het gaat om een genderdivers persoon die nog op zoek is naar diens identiteit. Ook kan het voorkomen dat een eerder gekozen team niet (meer) het gewenste sociaal veilige sportklimaat biedt’.
Als de sporter competitie op breedtesportniveau (Topdivisie en lager) wil spelen in de sekse die officieel erkend is (in het paspoort staat), is er geen verantwoordelijkheid om dit te melden aan de Nevobo of hier dispensatie voor te vragen. Als een sporter competitie wil spelen in een andere sekse dan de geregistreerde sekse, dan kan deze dispensatie aangevraagd worden bij het regiokantoor van de Nevobo, klik hier voor contactgegevens. De Nevobo volgt hierin de richtlijnen van NOC*NSF en is dan ook van mening dat de sporter dus moet kunnen sporten in het door hem/haar gewenste geslacht en niet mag worden uitgesloten van het gebruik van kleed- en douchefaciliteiten. Uiteraard allemaal in overleg met de sporter (en/of ouders). Lees hier meer over hoe het aanvragen van dispensatie in zijn werk gaat.
