Breed motorische ontwikkeling (BMO)

Kinderen zijn motorisch steeds minder vaardig. Dit heeft een negatief effect op de gezondheid, sportdeelname en persoonlijke ontwikkeling van kinderen. Door breed motorische ontwikkeling (BMO) te integreren in het aanbod, zoals de Sportspeeltuin, voorheen de Volleybalspeeltuin, of nijntje Beweegdiploma, voor jullie jeugd kun je hier verandering in brengen. Kom in actie en zorg voor een leven lang sportplezier!

Wat houdt breed motorische ontwikkeling in?

Basisvaardigheden bij kinderen komen niet zomaar aanwaaien. Kinderen moeten worden uitgedaagd om voldoende en gevarieerd te sporten en bewegen om zo een brede basis te ontwikkelen. Die brede basis helpt jullie jeugd namelijk om met plezier de sport te leren.

Definitie BMO: Het verwerven van fundamentele bouwstenen, die een motorisch vermogen geven om later verschillende context specifieke motorische (sport)vaardigheden uit te kunnen voeren.  

Drie hoofdvaardigheden aan de basis voor ontwikkeling
Uit onderzoek blijkt dat drie hoofdvaardigheden belangrijk zijn voor de ontwikkeling van een kind, namelijk verplaatsen (1), zoals lopen, rennen en springen, objectvaardigheden (2), zoals gooien, vangen, schoppen en slaan van een bal, en balanceren (3). Om BMO binnen de sport toepasbaar te maken, hebben we een elftal basisvaardigheden gemaakt, gebaseerd op deze drie hoofdvaardigheden. Samen vormt dit elftal vaardigheden de basis om allerlei sporten te kunnen beoefenen. Dit basiselftal aan vaardigheden vind je verderop in het document terug bij ‘Checklist voor trainers’. Deze vaardigheden zijn ook opgenomen in ons eigen programma de Sportspeeltuin, gewaardeerd met de maximale score van drie sterren voor breed motorisch aanbod door Kenniscentrum Sport & Bewegen en mag zich daarmee officieel Partner in Veelzijdig Bewegen noemen!

Nut van BMO
BMO heeft verschillende voordelen voor de gezondheid, sportdeelname en de persoonlijke ontwikkeling van een kind. Vaardige kinderen vinden bewegen vaak leuker, bewegen meer en krijgen meer waardering van ouders, begeleiders en vrienden. Hierdoor voelen kinderen zich zekerder en leren ze makkelijker nieuwe vaardigheden aan waardoor ze nog vaardiger worden. 

Er is ook een positief effect op sociale vaardigheden. Dit geldt met name voor team- en duosporten. Kinderen, die bijvoorbeeld goed met een bal kunnen dribbelen, gaan sneller samenspelen en dagen elkaar eerder uit. Daarnaast doen vaardige kinderen vaker én eerder mee aan verschillende sport- en spelactiviteiten. Dit zorgt er onder andere voor dat zij teleurstellingen eerder verwerken, maar ook succes leren vieren.

Kinderen met een breed motorische basis blijven vaak ook langer actief. Door de brede basis kunnen ze makkelijker switchen van de ene naar de andere sport en vinden ze eerder een sport die ze leuk vinden en echt bij hen past. Ook is de kans op uitval door blessures minder groot omdat vaardige kinderen sneller kunnen reageren en anticiperen op onvoorspelbare situaties. Een brede motorische basis zorgt er dus voor dat kinderen met meer plezier gaan en blijven sporten en bewegen.

Beschikbare handvatten voor de vereniging

Samenvatting en infographic ‘Nut en Noodzaak BMO’

Voor clubbestuurders en trainers-coaches
Dat de motorische vaardigheden van kinderen achteruitgaan is geen geheim meer. Maar wat is precies het belang van BMO? Hoe zorgen we ervoor dat kinderen voldoende en gevarieerd gaan bewegen? Dit hebben we in beeld gebracht in een infographic en (verdiepende) samenvatting.

Inspiratiegids BMO

Voor clubbestuurders en trainers & coaches
Kinderen moeten niet alleen voldoende, maar vooral ook gevarieerd bewegen. Goed ontwikkelde basisvaardigheden, zoals balanceren, rennen, springen, gooien en vangen vormen de basis om met plezier te sporten en bewegen. Er zijn veel manieren binnen de sport om kinderen een brede basis te geven. De inspiratiegids helpt jullie vereniging hierin op weg. Ontdek in de inspiratiegids wat er bij jullie vereniging past en hoe je de eerste stappen kunt zetten. Zo kun je bijvoorbeeld eerst BMO onderdeel laten uitmaken van de warming-up, maar kun je er ook voor kiezen om gasttrainers uit te nodigen in jullie trainingen. Jij bepaalt de te nemen stappen en het tempo hiervan. Maak gebruik van de inspiratiegids met de handleiding, tips én goede voorbeelden.

Checklist voor trainers

Voor trainers & coaches
Een brede motorische basis is niet alleen goed voor sporters, maar maakt het sporten ook nog eens leuker. Hierbij is het wel van groot belang dat jullie jongste jeugd de basisvaardigheden beheerst.

Maar wat zijn die basisvaardigheden?
Speciaal voor de sport is er een elftal basisvaardigheden ontwikkeld. Deze elf basisvaardigheden vormen de basis om alle sporten te kunnen beoefenen én zorgen voor een leven lang sportplezier. Door de Sportspeeltuin onderdeel uit te maken van jullie aanbod, wordt invulling gegevens aan de verschillende vaardigheden. Het elftal bestaat uit:

• Gaan en lopen
• Springen en landen
• Kruipen, klauteren en klimmen
• Rollen en draaien
• Hangen en zwaaien
• Bewegen op muziek en ritme
• Drijven en zwemmen
• Gooien, vangen en slaan
• Schoppen en dribbelen
• Balanceren en vallen

Checklist voor trainers eind Q2 gereed
Ongetwijfeld dat vele basisvaardigheden in jullie trainingen zijn verwerkt, maar mogelijk ook een aantal niet. Om snel inzicht te geven, wordt er momenteel gewerkt aan een checklist voor trainers. Hierover volgt binnenkort meer informatie.

Aanbod: Sportspeeltuin (4-6 jaar) en nijntje Beweegdiploma (2-5 jaar)

Voor clubbestuurders en trainers & coaches
Wil je BMO integreren in je aanbod voor de jongste jeugd? Dan biedt de Sportspeeltuin en het nijntje Beweegdiploma uitkomst.

Spel- en oefenstof en opleidingen BMO in ontwikkeling

Momenteel wordt er ook gewerkt aan een complete set met spel- en oefenstof en zijn er BMO-opleidingen in ontwikkeling. Hieronder lees je meer over de inhoud. Zodra er meer bekend is over de lancering hiervan, laten we dit aan jullie weten.

Spel- en oefenstof BMO
Voor trainers & coaches
Om jullie te helpen om breed motorische spelvormen aan het sportaanbod toe te voegen, wordt er een complete set aan spelvormen en oefenstof ontwikkeld. Mochten jullie geen eigen BMO-programma hebben, of inspiratie zoeken voor bepaalde vaardigheden, dan biedt de spel- en oefenstof straks uitkomst. Zo kunnen jullie gemakkelijke wijze een programma neerzetten die helemaal BMO-proof is.  

Voor alle elf de basisvaardigheden, zie ‘Checklist voor trainers’ hierboven, worden er meerdere oefeningen per leeftijdscategorie, 5 tot 6-, 7 tot 9- en 10 tot 12-jarigen, gemaakt. Hierover volgt binnenkort meer informatie.

Opleidingen BMO in ontwikkeling

Voor clubbestuurders en trainers & coaches
Momenteel wordt er hard gewerkt aan een doorlopende leerlijn BMO binnen de sportopleidingen. De KNGU heeft samen met NOC*NSF en CIOS Nederland een BMO-module voor trainers (KSS niveau 3) ontwikkeld. Vanuit het BMO-project wordt daar een module voor assistent-trainers (KSS niveau 1-2) en een module voor assistenten zonder opleiding aan toegevoegd. In de opleidingen leren trainers en assistenten waarom een brede ontwikkeling goed is voor kinderen, hoe kinderen zich ontwikkelen en vooral hoe je ieder kind of zijn of haar niveau kunt uitdagen om zich veelzijdig te ontwikkelen.

Waarom een programma voor jonge kinderen?

Uit vele onderzoeken blijkt dat de motorische vaardigheden van kinderen steeds minder goed ontwikkeld zijn. Daarnaast zien we steeds meer sportaanbod voor jonge kinderen, waarbij een focus ligt op het technisch aanleren van sportspecifieke vaardigheden. Vanuit de Visie op Jeugdvolleybal streven we ernaar dat kinderen goed leren bewegen voordat ze goed leren sporten. Daarmee stimuleren we uiteindelijk een leven lang plezier in bewegen en sport.